Monitory – czym różnią się od innych głośników?
Monitory, monitory studyjne lub monitory odsłuchowe – wszystkie te określenia dotyczą głośników przeznaczonych do pracy z muzyką. Mało kto potrafi je jednak odróżnić od zwyczajnych kolumn podstawkowych, a coraz częściej “monitorami” nazywa się głośniki komputerowe. W tym artykule postaram się rozwiać ten szum informacyjny wskazując do czego służą monitory, co różni je od pozostałych głośników i dlaczego mimo profesjonalnego przeznaczenia mogą tak dobrze sprawować się w domu.
Czym tak naprawdę są monitory?
Monitory to gotowe zestawy głośnikowe wyposażone w szereg cech ułatwiających pracę z muzyką. W przeciwieństwie do standardowych kolumn ich celem nie jest nadanie muzyce pięknego brzmienia, lecz dostarczenie jej słuchającemu w możliwie niezmienionej i neutralnej formie.
O ile w domowych kolumnach głośnikowych powszechnie stosuje się wszelkiego rodzaju filtry i dodatki poprawiające brzmienie, o tyle w przypadku monitorów nie jest to dopuszczalne.
Kiedy zawodowiec pracuje z dźwiękiem w swoim studio do jego uszu musi docierać każdy detal i nic nie może modulować sygnałów, jakie sam zamierza wprowadzić do utworu. Bez tego ciężko byłoby uzyskać brzmienie, które jest uniwersalnie dobre, a każdy utwór muzyczny brzmiałby inaczej, w zależności od głośników zastosowanych do jego realizacji.
Monitory często nazywa się także monitorami bliskiego pola, co również jest związane z ich przeznaczeniem. Dostosowane są bowiem do warunków, w których osoba słuchająca znajduje się bezpośrednio przy nich.
Dodatkowo w monitorach studyjnych stosowane są różnorodne złącza i wtyki, których zazwyczaj próżno szukać w domowych głośnikach.
Można zatem powiedzieć, że monitory to głośniki, które:
- pozbawione są ulepszaczy brzmienia
- mają jak najrówniej odtwarzać dźwięk
- posiadają dodatkowe złącza i przełączniki
- przystosowane są do pracy w bezpośredniej bliskości
Co odróżnia monitory od kolumn głośnikowych?
Kiedy postawimy monitory obok kolumn podstawkowych, na pierwszy rzut oka nie sposób ich odróżnić. O ile kolumny podłogowe są wyraźnie większe, o tyle podstawkowe (czy też półkowe) nawet rozmiarem nie odbiegają od lwiej części monitorów. Wystarczy jednak nieco uwagi, aby szybko rozwikłać zagadkę.
1. Wygląd
W przeciwieństwie do monitorów studyjnych, kolumny głośnikowe oprócz funkcji muzycznych stanowią również formę… mebla. Z tego względu znacznie więcej uwagi przykłada się w nich do detali wykończenia, koloru czy też przyjemnej dla oka faktury drewna.
2. Jakość wykonania
Same głośniki zarówno w monitorach, jak i kolumnach są zazwyczaj bardzo trwałe, ale przecież nie tylko z nich składa się głośnik. W przeciwieństwie jednak do kolumn domowych, które po podłączeniu zazwyczaj stoją nieruchomo przez kilka lat, monitory to prawdziwe stacje robocze. Z tego względu zazwyczaj lepiej wykonana jest sama ich konstrukcja, ze szczególnym naciskiem na przełączniki oraz panel z gniazdami.
3. Możliwości podłączenia
Projektanci kolumn głośnikowych zazwyczaj dają dwie możliwości podłączenia lub nawet jedną (np. jack+wtyki bananowe). W przeciwieństwie do nich monitory bardzo często oferują kilka wariantów podłączenia, ze szczególnym naciskiem na wtyki XLR (tzw. zbalansowane, zapewniające lepszą jakość sygnału audio) oraz wejścia cyfrowe jak USB czy HDMI. Wynika to z faktu, że realizatorzy dźwięku często muszą pracować z różnym sprzętem, co w domowych warunkach zazwyczaj się po prostu nie zdarza.
4. Charakterystyka pracy
Zadaniem monitora studyjnego jest odtworzenie dźwięku z jak najlepszą precyzją i pozbawionego zniekształceń. Kolumna głośnikowa zaś ma sprawić, że muzyka będzie brzmiała “piękniej”, co uzyskuje się często poprzez sztuczną korektę brzmienia.
5. Moc
Jak już wcześniej wspomniano, monitory studyjne często określane są jako głośniki bliskiego pola. Oznacza to, że do ich napędzania nie potrzeba dużej mocy i rzadko który producent koncentruje się w nich na tym parametrze. W przypadku kolumn głośnikowych moce potrafią być naprawdę spore (100 watów i więcej), co wynika chociażby z konieczności dobrego nagłośnienia większego obszaru.
6. Przeznaczenie
Kolumny głośnikowe najczęściej używa się w celach rekreacyjnych, głównie do odtwarzania muzyki w domu lub na imprezach.
Monitory studyjne są bardziej odpowiednie dla profesjonalnych użytkowników, takich jak producenci muzyczni, inżynierowie dźwięku lub projektanci dźwięku, którzy potrzebują dokładnego monitoringu dźwięku.
7. Cena
Nie można powiedzieć, że topowe monitory do studia są tanie, ale w porównaniu z cenami niektórych kolumn, zdecydowanie nie dorastają im do pięt. W przypadku monitorów studyjnych na cenę wpływa mniej czynników, jak choćby subiektywne wrażenia słuchacza. Z tego względu próżno szukać monitorów odsłuchowych w cenie np. głośników Tannoy Westminster Royal (100 000 +).
Dlaczego monitory mylone są z głośnikami do komputera?
Sprzęt do komputerów czy też gamingowy rządzi się nieco swoimi prawami. Producenci tego typu sprzętu często dość nieprecyzyjnie traktują parametry swoich produktów, wiedząc jak bardzo wymagający są gracze.
W rzeczywistości jednak parametry te mają się nijak do rzeczywistości, a tzw. głośniki gamingowe czy też komputerowe to najczęściej najzwyklejsze głośniczki w ładnym opakowaniu.
Nie da się przy tym ukryć, że większość głośników do komputera ma ten sam problem z monitorami co kolumny podstawkowe – najzwyczajniej w świecie wyglądają bardzo podobnie.
Dodatkowym problemem jest tu oczywiście fakt, że przecież profesjonalne monitory studyjne najczęściej znajdują się… w sąsiedztwie komputera. Jest to uwarunkowane wymogami pracy producenta czy inżyniera dźwięku, który słuchając materiału musi mieć dostęp do oprogramowania.
Czy monitory nadają się do słuchania muzyki?
Jak najbardziej, monitory studyjne nadają się do słuchania muzyki w domu, ale należy pamiętać, że zostały one zaprojektowane w celu odtwarzania dźwięku z najwyższą neutralnością, a nie w celu dodawania brzmienia do dźwięku.
Oznacza to, że brzmienie, jakie oferują monitory studyjne, może być dla niektórych osób zbyt precyzyjne i neutralne, co może sprawiać wrażenie, że muzyka brzmi sucho lub jest pozbawiona emocji.
Do tego należy pamiętać, że monitory zazwyczaj posiadają także mniejszą moc i są przystosowane głównie do pracy na bliskiej odległości, co również ma istotny wpływ na miejsce w jakim słuchasz muzyki.
Czy monitory studyjne sprawdzą się jako domowe audio?
Na podstawie mojego doświadczenia mogę jasno stwierdzić, że jak najbardziej tak. Mowa tu jednak o osobach, które na co dzień słuchają zwykłego radia lub prostej miniwieży stereo.
Jeśli chcesz zakupić sobie monitory studyjne do komputera i jednocześnie w ciągu dnia posłuchać sobie radia w tle – bez obaw możesz się na nie decydować.
Problem z pewnością pojawi się jednak w przypadku audiofili, którzy poszukują konkretnego brzmienia oraz osób, które chciałyby korzystać z nich podczas oglądania filmów.
Jeśli masz wyrobiony słuch, określone gusta muzyczne, a dźwięk jest Twoim drugim imieniem, monitory na pewno nie będą optymalnym wyborem.
Poszukujesz domowego sprzętu audio? Sprawdź nasz artykuł, który może Ci w tym pomóc.
Czy monitory potrzebują zewnętrznego wzmacniacza?
Klasyczne zestawy stereo składają się zazwyczaj z dwóch kolumn pasywnych oraz dodatkowego wzmacniacza, który służy do ich napędzania. Coraz częściej na rynku pojawiają się jednak tzw. kolumny aktywne posiadające wbudowany wzmacniacz już w środku.
Dowiedz się więcej o kolumnach aktywnych oraz kolumnach pasywnych z naszych artykułów!
W przypadku monitorów studyjnych jest paradoksalnie odwrotnie i większość sprzedających się modeli to monitory aktywne. Jeśli wybierzesz ten typ monitorów (stanowiący znaczną większość), dodatkowy wzmacniacz nie będzie Ci już potrzebny.
Można wręcz powiedzieć, że jeśli jesteś laikiem to nie powinieneś poszukiwać monitorów pasywnych, co wynika z technicznych uwarunkowań. Wzmacniacz w monitorach aktywnych został już bowiem dobrany fabrycznie przez samego producenta, który zestroił go odpowiednio z resztą wewnętrznej elektroniki.
