Membrana pasywna – czym jest i do czego służy?
Z definicji membrana bierna to nic innego, jak element stosowany w konstrukcji kolumn i zestawów głośnikowych. Jej głównym zadaniem jest poprawa właściwości akustycznych układu, na podobnej zasadzie, co częściej stosowany bass-reflex. Co ciekawe, z jej obecności bardzo często nie zdajemy sobie nawet sprawy, gdyż ciężko jest z zewnątrz odróżnić ją od zwykłego głośnika. Membrana pasywna w przeciwieństwie do głośnika nie posiada jednak elementów takich jak cewka czy magnes, składając się z samego kosza, membrany i zawieszenia.
Co daje membrana pasywna
Membrana pasywa poprawia właściwości akustyczne zestawu głośnikowego, przede wszystkim w zakresie niskich tonów, poszerzając pasmo przenoszenia i zwiększając jego efektywność. W potocznym i dużym uproszczeniu oznacza to, że daje ona po prostu lepszy bas.
Dzięki promieniowaniu tylnej części membrany, membrana pasywna może oddawać użyteczny sygnał akustyczny, co pozwala na lepsze zestrojenie całego zestawu. Przy jej użyciu inżynierowie projektujący głośniki mogą lepiej, łatwiej i skuteczniej zestroić skomplikowane zestawy do optymalnej częstotliwości, co wcale nie należy do najprostszych zadań.
Membrana pasywna bardzo często porównywana jest do bass-reflexu, gdyż jej poruszająca się masa, spełnia dokładnie tę samą funkcję co masa powietrza w otworze bass reflex.
Co prawda bass reflex co do zasady pozwala osiągnąć bardziej wyśrubowane rezultaty, ale membrana pasywna sprawdza się lepiej w niewielkich objętościach. Do tego, dzięki membranie pasywnej, można zapewnić właściwości możliwe do uzyskania w zamkniętej obudowie, zyskując jednocześnie akustyczne benefity obudowy otwartej.
Jak wygląda membrana pasywna
Większość z nas wielokrotnie miała styczność z membranami pasywnymi, zupełnie nie zdając sobie z tego sprawy. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest uderzające podobieństwo zwykłego głośnika i membrany pasywnej.
W gruncie rzeczy można wykorzystać normalny i w pełni funkcjonalny głośnik właśnie jako membranę pasywną, po prostu nie podłączając go do obwodu elektrycznego. Takie rozwiązanie o ile jest możliwe nie jest oczywiście stosowane, ze względu na niepotrzebne koszty.
Klasyczna membrana pasywna pozbawiona jest cewki wraz z całym karkasem oraz magnesu. W niektórych przypadkach nie posiada ona nawet kosza. Co ważne, w przeciwieństwie do głośnika, membrana pasywna może być z grubsza zamontowana w dowolnym miejscu układu głośnikowego.
Zdarza się, że producenci celowo montują je na froncie wraz z właściwymi głośnikami, aby sprawić wrażenie, że dana kolumna posiada więcej głośników.
Gdzie membrana pasywna znajduje zastosowanie
Jak już wcześniej wspomniano, membrany pasywne stosowane są w wielu zestawach i kolumnach głośnikowych, jako element umożliwiający regulowanie strojenia. Zdecydowanie najczęściej wykorzystuje się je jednak w przenośnych głośnikach na bluetooth, których producenci ochoczo korzystają z tego rozwiązania.
Przyczyny takiego stanu rzeczy są dwie. Po pierwsze membrana pasywna doskonale sprawdza się w małych objętościach, gdzie nie da się zastosować komory bass reflex. Po drugie, dzięki membranom pasywnym można sprawić, że głośnik bluetooth pozostaje wodoszczelny, pomimo wyśrubowanych parametrów w zakresie niskich częstotliwości.
Oczywiście nie oznacza to, że membrany pasywnej nie znajdziemy w innych urządzeniach produkujących dźwięk. W membrany pasywne często wyposażane są małe radioodbiorniki, głośniki komputerowe czy monitory studyjne. Próżno szukać ich jednak np. w przypadku słuchawek.
