Czy słuchawki douszne/dokanałowe są bezpieczne?
Słuchawki wkładane do uszu uznawane są za potencjalnie bardziej szkodliwe, co nie oznacza, że należy uznać je za niebezpieczne. Przy zachowaniu podstawowych zasad higieny słuchu, nie różnią się one w rzeczywistości niczym od dowolnego źródła dźwięku. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego słuchawki douszne uważane są za mniej zdrowe, jakie rodzaje zagrożeń wiążą się z ich stosowaniem oraz w jaki sposób zapewnić sobie ich bezpieczne użytkowanie.
Dlaczego słuchawki douszne mogą być bardziej niebezpieczne niż nauszne?
W przeciwieństwie do słuchawek nausznych, modele douszne wprowadzane są bezpośrednio do ucha. Tyczy się to w szczególności słuchawek dokanałowych, które zgodnie z nazwą, umiejscawiane są nie dość, że w uchu to bezpośrednio w kanale słuchowym.
Z punktu widzenia higieny oznacza to, że stosując słuchawki douszne wprowadzamy ciało obce wprost do otworu ciała (jakim jest kanał słuchowy). W ten sposób zaburzamy naturalny dla ucha mikroklimat, który niezbędny jest do jego właściwego oczyszczania i pracy.
Dodatkowo słuchawki douszne w trakcie noszenia zatykają kanał słuchowy, przez co ciśnienie akustyczne (jakim w istocie jest słuchany dźwięk) nie może swobodnie się rozproszyć. Kiedy słuchamy muzyki zbyt głośno cisnienie to zaczyna nadmiernie oddziaływać na bębenek słuchowy, prowadząc z czasem do jego degradacji.
W przypadku słuchawek nausznych, a szczególnie ich wokółusznych odmian, oba te problemy w zasadzie nie występują. W muszlach słuchawek nagłowynch (bo tak można określić słuchawki nauszne i wokółuszne) znajduje się wystarczająca przestrzeń dla rozporszenia ciśnienia akustycznego oraz cyrkulacji powietrza.
Pamiętaj jednak, że choć to wszystko brzmi bardzo groźnie, nie musisz od razu wyrzucać swoich słuchawek dousznych. Użytkowane we właściwy sposób nie są ostatecznie bardziej szkodliwe niż modele nauszne, dlatego przed wymianą słuchawek lepiej wpierw poszerzyć swoją wiedzę.
Z jakiego rodzaju zagrożeniami trzeba się liczyć korzystając ze słuchawek dousznych?
Wiele osób obawia się, że zagrożenie ze strony słuchawek dousznych, wynika z mozliwości ich wbicia się w kanał słuchowy. W rzeczywistości jednak tego typu zagrożenie jest najmniejszym problemem i raczej trudno było by tego dokonać bez stosowania bardzo brutalnej siły. Głównym i prawdziwym niebezpieczeństwem jest tutaj zagrożenie uszkodzenia słuchu oraz nawracające infekcje ucha.
Niebezpieczeństwo uszkodzenia słuchu
Słuchawki douszne blokują ujście ciśnienia akustycznego, za co paradoksalnie, tak wiele osób uwielbia tego typu modele. Szczególnie skuteczne w blokowaniu ciśnienia są przy tym wersje dokanałowe, które tworzą wręcz komorę akustyczną z Twojego przewodu słuchowego.
Kiedy słuchasz muzyki zbyt głośno, cisnienie akustyczne w uchu z całą mocą oddziaływuje na bębenek, nie mogąc znaleźć drogi ujścia. Przy pojedynczym użyciu prawdopodobnie nie będziesz nawet w stanie tego odczuć, ale w długim terminie nadmiernie obciążony narząd zacznie się stopniowo degradować.
Choć większość współczesnych słuchawek posiada ograniczenia uniemożliwiające nagły skok dźwięku do poziomu szkodliwego dla ucha, należy pamiętać, że szkodliwa jest nietyle sama głośńość, co jej połączenie z czasem trwania. Nawet rozsądna głośność aplikowana nieprzerwanie przez wiele godzin uniemożliwi regenerację ucha.
Dolegliwości uszu związane z użytkowaniem słuchawek dousznych
Ucho to bardzo złożony narząd, który może ulec wielu dolegliwościom. Choć praktycznie żadna z nich nie jest zwiazana wyłącznie z użytkowaniem słuchawek, to są też i takie, których występowanie może się wyraźnie nasilić własnie podczas stosowania słuchawek dousznych oraz dokanałowych.
Korek uszny
Naturalnie wydzialająca się w uchu woskowina jest narzędziem obronnym ucha przed całym wachlarzem uszkodzeń i infekcji. Dzięki niemu przewód słuchowy jest odpowiednio nawilżony a bakterie nie mogą swobodnie osadzać się na jego ściankach. Podczas stosowania słuchawek dousznych możesz nie zauważyć drastycznego zwiększenia wydzieliny, ale sam fakt włożenia słuchawki do ucha może upchnąć zalegającą już woskowinę tworząc tzw. korek uszny.
Zapalenie ucha/ucho pływaka
Ucho pływaka to nic innego jak nawracające zapalenie ucha, które najczęściej dotyka właśnie osoby korzystające z basenów. Tego typu problem pojawia się, kiedy woda zalega w kanale słuchowym, tworząc idealne środowisko do rozwoju bakterii i grzybów. Stosowanie słuchawek dousznych i dokanałowych blokuje możliwość odparowania zbędnej wilgoci, mogąc przyczynić się do spotęgowania dolegliwości.
Jak zniwelować zagrożenia wynikające ze słuchania muzyki w słuchawkach dousznych.
Tak jak wspomniano na początku artykułu, choć słuchawki douszne rzeczywiście mogą być niebezpieczne, wszystkie zagrożenia można zniwelować do 0 odpowiednio z nich korzystając. W praktyce reguły postępowania ze słuchawkami dousznymi i dokanałowymi są przy tym naprawdę proste, dlatego wybierając tego typu modele, warto się z nimi zapoznać.
Nie słuchaj na maxa
Żeby słuchawki douszne i dokanałowe nie stały się zagrożeniem dla słuchu, przede wszystkim nie powinieneś słuchać muzyki na pełnej głośności. Większość słuchawek potrafi wytworzyć natężenie dźwięku o wartości 105 dB, co odpowiada głośności koncertu rokowego. Warto wiedzieć, że już 100 dB może stać się niebezpieczne po 15 minutach słuchania (105 dB zaledwie po 4!).
Ogranicz czas korzystania ze słuchawek
Zmniejszenie głośności może okazać się niewystarczające, jeśli korzystasz ze słuchawek w wydłużonym okresie czasu. Jeśli korzystasz ze słuchawek przez 8 godzin dziennie (np. w pracy), bezpieczne będzie maksymalnie 85 dB. Przy dłuższym stosowaniu maksymalny za maksymalny bezpieczny poziom podaje się 65 dB.
Nie korzystaj ze słuchawek dousznych zaraz po wyjściu z wody
Jeśli chcesz zabezpieczyć się przed infekcjami ucha związanymi z korzystaniem ze słuchawek, unikaj używania ich zaraz po kąpieli lub wyjściu z wody. W ten sposób zalegająca wilgoć będzie mogła bezpiecznie odparować z przewodu słuchowego.
Źródła pomocne przy tworzeniu artykułu:
- PAP, Co warto wiedzieć o dźwiękach i hałasie?, https://zdrowie.pap.pl/srodowisko/co-warto-wiedziec-o-dzwiekach-i-halasie (ostatni dostęp 07.11.2022)
- Jerzy Dziekoński, Przyszli pacjenci ze słuchawkami w uszach, https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/inne-zagadnienia/213250,przyszli-pacjenci-ze-sluchawkami-w-uszach (ostatni dostęp 7.11.2022)
- Nauka w Polsce, Raport: zbyt głośna muzyka szkodliwa dla słuchu, https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C404024%2Craport-zbyt-glosna-muzyka-szkodliwa-dla-sluchu.html (ostatni dostęp 7.11.2022)
