Czy spanie w słuchawkach jest szkodliwe? 

Zasypianie ze słuchawkami w uszach to czynność potencjalnie niebezpieczna, której raczej powinniśmy unikać. Choć słuchanie muzyki w łóżku może być w niektórych aspektach korzystne, koniec końców może przynieść więcej szkód w postaci m.in. uszkodzenia słuchu, infekcji ucha czy zagrożenia uduszeniem. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego tak dobrze zasypia się w słuchawkach, jakie są związane z tym zagrożenia, jakie słuchawki są w tej sytuacji najbezpieczniejsze, czy faktycznie zasypianie w słuchawkach poprawia jakość snu oraz w jakich sytuacjach spanie w słuchawkach jest uzasadnione.

Dla szerszego kontekstu zobacz też: Czy słuchanie muzyki podczas snu jest szkodliwe? oraz ogólny tekst o ekspozycji: Co ci grozi za zbyt głośne słuchanie muzyki?

Dlaczego lubimy zasypiać w słuchawkach

Jak w każdej sytuacji, nie należy jednak popadać w skrajności. Choć spania w słuchawkach rzeczywiście lepiej jest unikać, to istnieją racjonalne powody, dla których tak często to robimy. Najczęściej spanie w słuchawkach ma za zadanie poprawę naszej higieny snu poprzez:

• blokowanie dźwięku z zewnątrz,
  
• wyciszenie organizmu,
  
• wprowadzenie w odpowiedni stan umysłu.
  

Co ciekawe, po słuchawki do spania zazwyczaj sięgają osoby zmagające się z szumami usznymi. Wynika to z prostego faktu, że piski w uszach nie pozwalają zasnąć, a doraźnie skutecznym sposobem na ich eliminację, jest słuchanie głośniejszego od nich dźwięku. Należy jednak zaznaczyć, że sposób ten na dłuższą metę jest przeciwskuteczny i rozwiązania należy szukać raczej u specjalisty.

Do najczęstszych przyczyn pojawiania się szumu w uszach zaliczamy:

• nadmierne spożycie kofeiny,
  
• zbyt duże spożycie niektórych leków (np. aspiryny),
  
• urazy wywołane nagłym i nadmiernym hałasem (np. strzał z broni),
  
• długotrwałe narażenie na umiarkowany hałas bez ochrony,
  
• przemęczenie/przetrenowanie organizmu.
  

Dla lepszego zrozumienia wpływu hałasu i poziomów głośności zerknij na:

• Czym jest decybel (dB)?
  
• Hałas – czym jest, jak na nas wpływa i jakie są dopuszczalne poziomy?
  
• Jak zadbać o zdrowie słuchu? Zasady higieny akustycznej
  

Czy jakość snu z muzyką w tle jest lepsza?

Nie jest tajemnicą, że muzyka rzeczywiście wpływa na ludzi i może poprawić jakość snu – głównie poprzez ułatwianie zasypiania. Coraz częściej podkreśla się, że muzyka potrafi być w tym czasem bardziej skuteczna niż spora część leków, a przy tym nie posiada efektów ubocznych. Odpowiednio dobrana ścieżka dźwiękowa ułatwia zasypianie ze względu na:

• obniżenie ciśnienia krwi,
  
• spowolnienie akcji serca,
  
• zmniejszenie napięcia mięśniowego,
  
• zmniejszenie poziomu kortyzolu,
  
• stymulowanie produkcji hormonów, jak serotonina i oksytocyna.
  

Warunkiem koniecznym do czerpania tych korzyści jest niska głośność (na poziomie szeptu – max. mowy) oraz odpowiedni gatunek. Przydatne uzupełnienie:

• Jak wpływa na nas muzyka?
  
• Czy muzyka pomaga w nauce?
  

Czego słuchać, aby lepiej spać?

Niestety wsparcia w zasypianiu nie udzieli nam większość gatunków nastawionych na pobudzenie. Muzyka do snu powinna być tłem. Najlepiej sprawdzają się:

• muzyka klasyczna (powolny rytm),
  
• jazz i blues (powolny rytm),
  
• dźwięki natury (deszcz, burza),
  
• ambient/chillout,
  
• muzyka medytacyjna.
  

Średnie częstotliwości (obszar mowy/śpiewu) łatwo przyciągają uwagę i mogą wytrącać ze snu – dlatego utwory instrumentalne są zwykle bezpieczniejsze.
Zobacz też: Biały szum – co to jest i do czego go wykorzystać?, Szum różowy, Szum czerwony.

Co zamiast słuchawek do odtwarzania dźwięku przed snem?

W zastępstwie słuchawek najlepiej sprawdzą się niewielkie głośniki bezprzewodowe lub odtwarzanie muzyki z telefonu. Głośniki mają kilka przewag: czytelniejszy dźwięk i możliwość optymalnego ustawienia w przestrzeni.
Praktyczne przewodniki:

• Jak wybrać przenośny głośnik Bluetooth?
  
• Głośnik Bluetooth do telefonu – co wziąć pod uwagę?
  
• Parametry głośników Bluetooth – jak rozumieć specyfikacje?
  

W jakich sytuacjach spanie w słuchawkach jest uzasadnione?

Choć spania w słuchawkach raczej należy unikać, zdarzają się sytuacje, w których ich użycie bywa użyteczne. Wszystko zależy od wyważenia zagrożeń i benefitów. Niewątpliwą zaletą słuchawek jest zdolność do odgradzania od zewnętrznych dźwięków, które same w sobie mogą uniemożliwiać sen.

Konieczność snu w głośnym środowisku

Słuchawki mogą wygłuszyć nienaturalne dźwięki i zapewnić jednolity szum tła. Jeśli szukasz modeli z tłumieniem: ANC – co to jest i jak działa?

Współdzielenie miejsca snu z osobą chrapiącą

Przy chrapaniu rozważ słuchawki z aktywną redukcją szumów (ANC) lub słuchawki z przewodnictwem kostnym – nie wchodzą w kanał słuchowy: Słuchawki z przewodnictwem kostnym – co to jest i czy warto?

Zagrożenie wynikające z długotrwałego narażenia na dźwięk

Nawet umiarkowane natężenie przez długi czas szkodzi słuchowi. Uzupełnij wiedzę:

• Czy słuchawki są szkodliwe?
  
• Impedancja słuchawek – co oznacza dla głośności i bezpieczeństwa?
  

Niebezpieczeństwo zakrztuszenia się słuchawkami bezprzewodowymi

Douszne/dokanałowe TWS łatwo wypadają z ucha w trakcie snu; istnieje ryzyko dostania się słuchawki do dróg oddechowych. Więcej o TWS: TWS – co to jest i jak działa?
Przy okazji: różnice konstrukcyjne i ryzyka:

• Słuchawki douszne i dokanałowe – różnice oraz przeznaczenie
  
• Słuchawki dokanałowe – charakterystyka i przeznaczenie
  

Możliwość fizycznego uszkodzenia ucha

W trakcie snu ciało zmienia pozycję; słuchawka może uciskać małżowinę lub wbijać się w kanał słuchowy. To ryzyko dotyczy szczególnie konstrukcji dokanałowych. W szerszym kontekście konstrukcji:

• Rodzaje słuchawek – odmiany, cechy, zastosowanie
  
• Słuchawki nauszne i wokółuszne – różnice i przeznaczenie
  

Zwiększone ryzyko infekcji i chorób ucha

Słuchawki używane zbyt długo lub niehigienicznie zwiększają ryzyko problemów w uchu:

Korek uszny

Noszenie słuchawek – szczególnie dousznych/dokanałowych – stymuluje powstawanie woskowiny. Gdy ucho nie zdąży się oczyścić, powstaje korek i tymczasowa utrata słuchu.
Zobacz też: Czy słuchawki bezprzewodowe są szkodliwe? oraz praktyka czyszczenia: Jak czyścić słuchawki?

„Ucho pływaka” (zapalenie przewodu słuchowego)

Po kąpieli nie zakładaj szczelnych słuchawek – ograniczają wentylację i sprzyjają rozwojowi bakterii. Powiązane: Higiena akustyczna oraz Smog akustyczny – czym jest?

Martwica tkanek od ucisku

Długotrwały ucisk (sen na boku z twardą słuchawką) może prowadzić do uszkodzeń tkanek. Jeśli czujesz ból lub drętwienie ucha po nocy – zrezygnuj ze słuchawek do snu.

Jakie słuchawki będą bezpieczniejsze, kiedy zasypiasz w słuchawkach?

Jeżeli po lekturze nie zamierzasz rezygnować albo musisz korzystać ze słuchawek, wybierz najmniej „inwazyjne” w tej sytuacji konstrukcje:

• Słuchawki nauszne lub wokółuszne, najlepiej bezprzewodowe – nie wchodzą w kanał słuchowy, eliminują ryzyko zakrztuszenia i ograniczają punktowy ucisk.
  
• Unikaj twardych dokanałowych do spania.
  
• Jeśli potrzebujesz izolacji, szukaj modeli z ANC: ANC – jak działa i kiedy ma sens.
  

Sprawdź też przeglądy i poradniki, gdy wybierasz konstrukcję pod swoje potrzeby:

• Słuchawki przewodowe czy bezprzewodowe – które wybrać?
  
• Rodzaje słuchawek – odmiany, cechy, zastosowanie
  

Dodatkowo: jeśli lubisz słuchać ASMR do snu, zajrzyj tu: Słuchawki do ASMR – na co zwrócić uwagę?

Co jeszcze warto wiedzieć o głośności i bezpieczeństwie?

• Rób przerwy i trzymaj niski poziom głośności: Pasmo przenoszenia – co to jest i jakie ma znaczenie? oraz Impedancja słuchawek.
  
• Gdy słuchasz bez słuchawek, równomiernie wypełnij dźwiękiem pomieszczenie (lekkie tło): Dźwięk przestrzenny – jak działa?
  
• Ogranicz szczytowe poziomy SPL: SPL – co to u licha jest?
  

Podsumowanie w dwóch zdaniach

Lepiej nie spać w słuchawkach. Jeśli musisz: wybieraj nauszne/wokółuszne, najciszej jak się da, bez długich sesji, a po kąpieli nie zakładaj nic do uszu. W większości przypadków mały głośnik w roli tła zrobi to samo – bez ryzyka dla uszu.

Jeśli rozgądasz się za słuchawkami, znajdziesz je w tej kategorii.

FAQ: spanie w słuchawkach